مسائل خانواده و تربیت فرزند

معرفی دوازده کتاب در حوزه «تربیت» برای پدر و مادرها

شمیم وصال شمیم وصال | سه شنبه, ۷ ارديبهشت ۱۳۹۵، ۰۸:۰۰ ق.ظ
نمایشگاه کتاب در پیش است. نمایشگاهی که حالا بعد از چند سال برگزاری نیمه‌موفق و ناموفق آن در مصلای بزرگ تهران به شهر آفتاب در نزدیکی مرقد مطهر امام خمینی نقل مکان کرده است. فارغ از اینکه این بار مسئولین امر برای سهولت در خدمات‌دهی به علاقمندان کتاب و کتاب‌خوانی چه تمهیداتی اندیشیده‌اند، تب و تاب معرفی کتاب در این چند روز منتهی به آغاز به کار نمایشگاه حسابی بالا گرفته و هر فرد و مجموعه‌ای را که سر و سرّی با کتاب دارد، مشغول کرده است. رجانیوز هم برای اینکه از این قافله عقب نماند قصد دارد تا پانزدهم اردیبهشت -روز شروع برگزاری بیست و نهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران- به معرفی کتاب‌هایی بپردازد که ارزش خواندن دارند و جزو بهترین‌ها در حوزه‌های خودشان هستند.
 
اولین بسته پیشنهادی رجانیوز برای خرید از نمایشگاه کتاب مربوط است به کتاب‌هایی در حوزه تربیتی؛ این بسته شامل دوازده کتاب از تربیت فرزند در مکتب پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) و مهارت‌های تربیت فرزند در دنیای امروز گرفته تا بیان معارف دینی با زبان شیوا و دلنشین برای جوانان است. پدر و مادرهایی که تربیت فرزند برای‌شان از نان شب هم واجب‌تر است و جوان‌هایی که شاید در روزمرگی‌های زندگی گاهاً دچار پوچی می‌شوند را به مطالعه این کتاب‌ها توصیه می‌کنیم.
 
اکنون به معرفی کوتاه این دوازده کتاب می‌پردازیم: 
1- رابطه‌ها
جواد محدثی - بوستان کتاب قم
 
 
داشتن رابطه‏‌اى سازنده و درست با مجموعه هستى و جهانِ پیرامون، ما را بهتر و سریع‏تر به هدف زندگى و کمال انسانى می‌رساند.
 
آنچه در این کتاب می‌خوانید، به رابطه ما با خود، مردم، خدا، قرآن، مسجد و نماز، کتاب و مطالعه و عناصر فرهنگ‏‌ساز، زندگى، خانواده و خویشاوندان، فرزندان و جوانان می‌پردازد و به یافتن نگاه درست در این زمینه‌‏ها کمک می‌کند.
 
باشد که «رابطه‌‏ها»یمان، عقلانى، مثبت و مفید باشد...
 
***
 
2- گفتارهایی در تربیت حماسی
مرکز فرهنگی تبلیغی آینده سازان - انتشارات امام عصر(عج)
 
 
تربیت حماسی همان تربیت دینی است که با جنبه‌های حماسه و فتوت پر رنگ شده است. لطافتی که در تربیت و باغبانی انسان وجود دارد، اگر با صلابت و استواری حماسه همراه شود، تربیت دینی ناب را محقق می‌کند.
 
این کتاب مشتمل بر شانزده مقاله و گفتار به موضوع تربیت حماسی از دیدگاه‌های مختلف می‌پردازد. در کتاب تربیت حماسی این موضوعات را می خوانیم: «در آمدی بر تربیت حماسی»، «تسبت تربیت حماسی با تربیت دینی»، «چرایی، چیستی، عناصر و ابعاد تربیت حماسی»، «گفتاری درباره تعریف و شاخصه‌های تربیت حماسی»، «حماسه پروری در سه ساخت شناخت، گرایش و رفتار»، «شاخصه‌های تربیت حماسی در آیینه روایات»، «مصادیق و موارد حماسه در ادعیه و زیارات» و...
 
در بخش دیگری از کتاب، محققان به دیدگاه‌های امام راحل(ره)، مقام معظم رهبری (مد ظله العالی) و شهید مطهری(ره) در باب حماسه و جهاد و تربیت حماسی می‌پردازند. همچنین صفحاتی از این کتاب به «الگوها و روش های قرآنی تربیت حماسی» پرداخته است.
 
«گریزی به تربیت حماسی در عاشورا» عنوان دیگر موضوعی است که به ابعاد تربیت حماسی و شکوفایی وجوه انسانی در افق های شیدایی واقعه عاشورا می‌پردازد. در تبیین نسبت تربیت حماسی با ولی خدا و تربیت سیاسی نیز می‌توانیم نوشتارهایی را در این کتاب مطالعه کنیم.
 
***
 
3- دوره های رشد تفکر اجتماعی (دوره شش جلدی)
احمدرضا اخوت - انتشارات کتاب فردا
 
 
دوران های رشد اجتماعی که در مکتب اهل بیت علیهم‌السلام تعلیم داده می‌شود و به‌وسیله آن سعادت دنیا و آخرت انسان تأمین می‌گردد، از سال های قبل از تولد آغاز می شود. در این تعلیم مردان و زنانی با ایمان، فرزندان و نسل های بعد خود را در نیکی و تقوا یاری می رسانند و شاکله ای طیّب به آنها اهدا می کنند. این دوران که از قبل از تولد تا بعد از تکلم است، به دوران ظهور ولایت و تأدیب نامگذاری شده است؛ زیرا در این دوران طفل هیچ اختیاری از خود ندارد و تنها در اثر تعلیم اولیای اوست که به بلوغ و رشد می رسد. و چه بد مردان و زنانی هستند که از ظهور ولایت الهی و تأدیب ربانی خودداری می‌کنند؛ زیرا موجب استضعاف فرزندان و نسل‌های بعد از خود خواهند شد. کتاب حاضر که از مجموعه جامعه می‌باشد، به بررسی تعلیم و تزکیه در ابتدایی ترین سنّ انسان پرداخته و اصول و شیوه هایی را که لازم است پدر و مادر از آن واقف باشند، بیان کرده است.
 
در دوره دوم رشد اجتماعی مقرر شده تا والدین با ولایتی که خداوند در اختیارشان گذاشته است، حدودشناسی و محدوده شناسی را به فرزند بیاموزند تا ادب نیکو را به ارث گذارند و با آموزش مشورت، توان اختیار و انتخاب را در او شکوفا نمایند. والدین و در کنار ایشان مربیان موظفند در این دوره با تعلیم انواع علوم و تقویت تعبّد و با تکیه بر فعال کردن انواع تفکر، شناخت و توجه فرزند را به‌تدریج نسبت به مواردی چون مسائل زیر تقویت کنند: خلقت، سلامتی و صحّت خود، شناخت اعضای بدن و کارکردهای آن، اهمیت وقت و اجل، توان اختیار و انتخاب، توان یادگیری و ذکر، بایدها و نبایدهای زندگی.
 
انسان در دوره سوم رشد خود شاهد تحولی عظیم و تولدی دوباره است؛ تولدی که براساس آن بهشت و جهنم، پاداش و عقاب برایش معنا می یابد. برنامه هایی جهت دار در این دوره فرد را به زیور صفات شایسته آراسته می کند، زندگی او را در مسیر هدایت و رشد قرار می‌دهد و نداشتن برنامه های هدفمند، رهزنان راه هدایت را برای تغییر سرنوشت زندگی او تهییج می کند. به این برنامه های جهت دار که توسط شرع تعیین شده است، آداب گفته می‌شود. نتیجه عمل به آداب واحکام الهی شکوفایی بلوغ و عقل است که در اثر آن توان قصد و عزم در انسان ظاهر می شود. از سوی دیگر نیز لازم است با تقویت قصد و عزم داشتن در شکوفایی بلوغ و عقل تسریع کرد. کتاب حاضر کتابی برای اولیا و مربیانی است که تمایل دارند فرزندان تحت نظر خود را در مکتب قرآن و اهل بیت علیهم السلام تربیت نمایند.
 
دوره چهارم رشد به نام بلوغ عاطفی نامگذاری شده زیرا انسان در این دوره توان یافته است تا از وجوه مختلف خود را در معرض انواع زندگی و آراستگی قرار دهد و با تنوعی از بستر و سبک زندگی روبرو شود و از رهگذر این تنوع، مسیر قرب و کمال را با شکل گیری صفات زیبا طی کند. در این دوره انسان امکان یافته است تا با عطف های مختلف با دیگران به تنوعی از پیوندهای مختلف دست یابد و در اثر این عطف ها مکارم اخلاق را از خود بروز دهد. تجربه زندگی جوانمردانه، زندگی سخاوتمندانه، زندگی برادرانه، زندگی عاشقانه، زندگی ولایتمدارانه نتیجه عطف با دیگران و ظهور مکارم اخلاق در این دوره است.
 
دوره پنجم رشد، دوره شکوفایی لبّ است و افرادی که بلوغ عقلی و عاطفی را طی کرده اند و دارای فضل و توانمندی فردی واجتماعی هستند، با فطرتی شکوفا شده توان خود در عرصه های مختلف صرف هدایت مردم می کنند و بدین ترتیب مدیریت و مسئولیت جامعه را در ابعاد مختلف به عهده می گیرند. این افرادی که در قرآن با نام اولواالالباب معرفی می شوند دارای ویژگی های خاصی هستند که شناخت این ویژگی ها راه تعلیم و تزکیه و شکوفایی لبّ در صاحبان فضل است.
 
بلوغ عبودیتی آخرین مرحله از بلوغ انسان است که در آن آراسته به سِمَت عبد بودن می شود. در این وصف فرد به غایت تذلّل و تسلیم خالصانه در برابر خداوند و اطمینان و اعتماد تامّ و ایمانی سرشار از یقین می رسد و به یُمن این افتخار، رهبری انسان ها را در سه بُعد انذار، تعلیم و تذکر به عهده می گیرد. عباد در این دوره واسطه ای برای اتصال به خدا و سببی برای نزول انواع وحی برای انسان و ذخیره ای بی نظیر برای هستی و زندگی انسان می باشند.
 
***
 
4- ادامه من، تربیت فرزند در مکتب پیامبر(ص) و اهل بیت(ع)
حمیدرضا اسلامیه - انتشارات بقیه العتره
 
 
این کتاب با موضوع تربیت فرزند و به صورت یک مکالمه دو طرفه نگاشته شده است و در قالب داستان به برخی سئوالات والدین در مورد تربیت کودک پاسخ می دهد. این کتاب در 9 فصل تدوین شده و مباحثی همچون: محیط های تربیتی، نقش آزادی در تربیت، دوران‌های سه‌گانه تربیت، نقش والدین در تربیت، جایگاه خودسازی در تربیت فرزند، جایگاه محبت در تربیت و... در آن گنجانده شده است. ادبیات داستانی کتاب باعث جذابیت بیشتر کتاب برای خواننده می‌شود. استناد به روایات تربیتی اهل بیت – علیهم السلام – از دیگر ویژگی های این کتاب است.
 
***
 
5- منِ دیگرِ ما: مهارت های تربیت فرزند در دنیای امروز
محسن عباسی ولدی- انتشارات جامعه الزهرا(س)
 
 
در مورد تربیت فرزند کتاب های زیادی به رشته تحریر در آمده، که هر کدام سبک و شیوه و روش خاص خود را دارا هستند. اما یکی از بهترین کتابهایی که در مورد تربیت فرزند نگاشته شده کتاب... من دیگر ما اثر حجت الاسلام شیخ محسن عباسی ولدی است که تربیت را از دیدگاه قران و روایات بررسی کرده. مطالعه این اثر انسان را از سایر کتاب های تربیتی بی نیاز می‌کند و یک چشم انداز تازه ای را مقابل خانواده ها ایجاد می کند.... جلد۱: آنچه در این جلد میخوانید: مشکلات تربیت در دنیای امروز/ مبانی تربیت دینی/ نقش رفتار والدین در تربیت فرزند جلد۲: آنچه در این جلد میخوانید: محبت و آثار آن در تربیت فرزند/ چرا محبت نمی کنیم؟/ دلایل اثر نکردن محبیت / شیوه های ابراز محبت جلد3: آنچه در این جلد میخوانید: آثار آزادی کودکان/ آثار محدودیت های بی جا/ چرا فرزندانمان را آزاد نمی گذاریم؟/ هنر آزاد گذاشتن کودک و هنر محدود کردن کودک می باشد. جلد 4: آنچه در این کتاب می خوانید: رابطه بازی با محبت ورزی، چرا بازی بچه ها را جدی نمی گیریم؟، ویژگی های بازی مفید جلد 5: آنچه در این جلد می خوانید: - یادداشت پزشکان بر این کتاب - جایگاه نگاه در تربیت - پیامدهای جسمی تلویزیونی شدن - پیامدهای تربیتی تلویزیونی شدن - دلایل تلویزیونی شدن خانواده ها - برای پیشگیری و درمان تلویزیونی شدن چه کنیم؟
 
***
 
6- تعلیم و تربیت بصیرت گرا
علیرضا رحیمی احمد کریمیان – انتشارات دانشگاه امام صادق علیه‌السلام 
 
 
 معرفی نظریه ای جدید در تعلیم و تربیت، با تأکید بر بعد بصیرت و درک مفهوم آن موضوع اصلی مطالب کتاب حاضر است که می تواند نمایان گر دیدگاهی در عرصة تربیت اسلامی باشد که با آن چه تا به امروز در کشور ما و بسیاری از سرزمین های اسلامی در جریان بوده، تفاوت های اساسی دارد و در آن بر معنای خاص از عقل و تعقل، ضرورت پرورش تعقل و اتخاذ روش عقلانی در تربیت تأکید فراوان وجود دارد. از جمله مباحث مندرج در کتاب می توان به انگیزه انتخاب موضوع و ضرورت تحقیق؛ ناشناختی شناخت؛ معرفی و نقد پژوهش هایی درباره عقل در حوزه فرهنگ اسلامی؛ گزاره هایی پیرامون تعلیم و تربیت؛ فلسفة تعلیم و تربیت اسلامی؛ معنای عقل و تعقل در منابع معرفتی اسلامی (قرآن و احادیث)؛ نسبت تربیت عقلانی با تربیت اسلامی (بررسی تاریخی»؛ معنای کلی تربیت و معنای آموزش؛ ایجاد، حفظ و توسعة بصیرت؛ چونان هدف اساسی تربیت عقلانی؛ تربیت بصیرت گرا؛ تربیت عقلانی و مفهوم بصیرت و تعاریف موجود در نظریه بصیرت، اشاره نمود.
 
***
 
7- تبیین سیره تربیتی پیامبر(ص) و اهل بیت(ع)
دکتر محمد داوودی و دکتر سیدعلی حسینی‌زاده- انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
 
 
تربیت انسان از موضوعاتی است که همواره مورد توجه جامعه‌های انسانی بوده و هست؛ زیرا نقش اساسی در رشد و تعالی فرد و جامعه دارد. این نقش چنان برجسته و انکار ناشدنی است که برخی گفته‌اند انسان بودن انسان نیز در گرو تربیت اوست.
 
***
 
8- جوان و بحران هویت
محمدرضا شرفی - انتشارات سروش
 
 
بخش قابل توجّهی از افسردگی ها، احساس پوچی و درون تهی شدن ها و روزمرگی ها، نتیجة منطقی بی هویتی است. هویت، تعیین کنندة جایگاه و منزلت و مرتبت انسان است و پیوندها و رشته ها و ارتباطات او و جهان خارج را در بر می گیرد. هویت، نقش ها و وظائف و مسؤلیت های هر کسی را در قبال خود و دیگران معین می کند و توقّعات و نسبت خود با گذشته و حال و آینده را مشخص می سازد. بنابراین هویت جلوه های متعدد دارد: هویت فردی (شخصی)، هویت خانوادگی، هویت ملی، هویت دینی، هویت اجتماعی، هویت فرهنگی و هویت مدنی، هر یک از این مقولات فصلی از کتاب دکتر شرفی است. محور بحث هویت نیز جوانان اند و مطالب با تأکید بر ویژگی ها و نیازها و گرایش های نسل جوان تنظیم شده است.
 
***
 
9- آموزش مفاهیم دینی همگام با روانشناسی رشد
ناصر باهنر- شرکت چاپ و نشر بین‌الملل
 
 
به یقین تعلیم و تربیت با ارزشترین و مهمترین وظیفه آدمی به‌شمار می آید و پایه حیات انسان بر تغییر و تطور بنا شده است و این تغییرات در تمام دوران زندگی آنان برقرار می باشد. متأسفانه از جمله بزرگترین غفلتهایی که در زمینه آموزش دینی در جامعه ما صورت گرفته، عدم توجه به روانشناسی دانش آموزان است. این کتاب تلاش دارد تا به دو سؤال مهم که در طول یکدیگر واقع شده‌اند پاسخ گوید:
 
1ـ کودک در رشد و تکامل دینی از چه دوره هایی عبور می کند و ویژگی‌های آن چیست؟
 
2ـ با توجه به ویژگیهای این دوره ها و درک او از مفاهیم دینی، آموزش مفاهیم دینی چگونه باید صورت گیرد.
 
این اثر به عنوان یکی از پژوهشهای فرهنگی متخب سال 1376 از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزیده شده است . اثر حاضرتلاش دارد تا با تکیه بر روانشناسی رشد به بررسی مراحل رشد و تکامل درک دینی و با مطالعه چگونگی درک و نوجوانان از مفاهیم دینی به شیوه های مناسب آموزش معارف اسلامی در این دوره های سنی را پیشنهاد نماید.
 
کتاب حاضر از پنج فصل تشکیل شده که عبارتند از: کودک کیست؟ مراحل رشد و تکامل درک دینی، درک کودکان و نوجوانان از مفاهیم دینی، کلیاتی در آموزش دینی و شیوه های آموزش معارف اسلامی به کودکان.
 
***
 
10- گامی در مسیر
بوستان کتاب قم- جواد محدثی 
 
 
آینه دل جوانان، شفاف است و از زنگارهاى حبّ دنیا و حبّ نفس، پاک. از این رو خلق‏وخویى تربیت‌‏پذیر و آماده براى کسب کمالات دارند.
 
نویسنده در کتاب حاضر با نثرى روان و شیوا، لحنى صمیمى و خودمانى و در موضوعات متنوع با جوانان سخن می‌‏گوید و معارف والا و ژرف دینى در زمینه خودسازى، سلوک و عرفان را به ایجاز بیان می‌کند.
 
***
 
11- رشد
علی صفایی حایری (عین.صاد) - انتشارات لیله القدر
 
 
قرآن، دریایی است عمیق، گسترده، پربار. دیدار با این عمیق گسترده، همان قدر که حاصل خیز می تواند باشد، توان سوز نیز می باشد.در این نوشته، دیداری داریم با سوره عصر و داستان انسان و سرمایه ها و نیازها و بازارها . خریدارها و خسرها و رشدها. در این کتاب از مفاهیمی چون رشد و خسر گفت و گو شده و به ضرورت رشد و عوامل آن توجه داده شده و تنها به دو عامل از عوامل رشد، اشاره شده و از نقش ایمان و مومن سخن رفته است.
 
***
 
12- مسئولیت و سازندگی
علی صفایی حایری (عین.صاد) - انتشارات لیله القدر
 
 
در این کتاب از مسئولیت و زیربناها، تربیت و مفهوم آن، مربی و ویژگی‌هایش، روش تربیتی و شناخت، جهان بینی اسلامی، استعدادها و روحیه‌ها و... سخن به میان آمده است.
  • شمیم وصال شمیم وصال

نظرات  (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی